Brielle, ook wel Den Briel genoemd, heeft 16.653 inwoners en beslaat 31,32 km² waarvan 3,71 km² wateroppervlak is. De dorpen Vierpolders en Zwartewaal behoren ook bij de gemeente Brielle. Naast de stad Brielle zelf omvat de gemeente ook de dorpen Vierpolders en Zwartewaal. Brielle zelf heeft 12.160 inwoners. 

Brielle is gelegen aan het Brielse Meer, vroeger een monding van de Maas, dat zich tot belangrijk recreatiegebied ontwikkeld heeft.

Brielle is een vestingstad met een goed bewaarde vesting; een van de best bewaarde vestingwerken van Nederland. Er zijn meer dan 400 monumenten. Brielle heeft niet alleen qua monumenten een rijke historie; het is ook bekend van 1 april. Want ‘op 1 April (1572) verloor Alva zijn Bri(e)l’.
Binnen de vestingmuren is de Sint-Catharijnekerk (waar Willem van Oranje in 1575 trouwde met Charlotte de Bourbon) en het interactieve museum van de Tachtigjarige Oorlog, gevestigd in het oude stadhuis. Er is zoveel te vertellen dat er regelmatig stadsgidsen een rondleiding geven. 

Leuke weetjes

• Brielle telt op één stad na (Harlingen) de meeste monumenten per inwoner van Nederland.
• Brielle heeft zóveel bezienswaardigheden, dat het onmogelijk is ze allemaal op één dag te bekijken. Zo zijn er onder andere: de Jacobskerk, het Asyl voor oude en gebrekkige Zeelieden, het Merulaweeshuis, het Arsenaal en de Infirmerie, de Geuzenkerk, de Sloepenloods met de panden rond de mooie Maarland-haven, de molen en de vestingwerken uit 1713. 
• Brielle is de bekendste bedevaartsplaats van Zuid-Holland. Na de inval van de watergeuzen in 1572 werden 19 rooms-katholieke geestelijken ter dood gebracht, de Martelaren van Gorcum. Dit wordt elk jaar op 9 juli herdacht in en rondom de Bedevaartskerk aan De Rik. 
• Brielle bezit vier van de vijf vroegst gestukadoorde plafonds (van rond 1600) die bewaard zijn gebleven in Nederland en een groot aantal bijzondere gevelstenen. De zeehelden Maarten Harpertzoon Tromp en Witte de With hadden hun wieg in Brielle staan, net als schrijvers Johan Been (Paddeltje) en Toon Tellegen. 
• Er staan veel oorlogsmonumenten in Brielle, klik hier voor een overzicht.
• In Brielle zijn ook veel beelden te vinden. 

“Libertatis Primitae”


Brielle (Den Briel) werd tijdens de 80-jarige Oorlog als eerste stad van Nederland bevrijd. Admiraal Lumey van de Watergeuzen nam, in 1572 op 1 April, Brielle in, ‘in naam van Oranje’. Dit wordt ieder jaar gevierd met veel feestelijke drukte in de stad.  De straten zijn uitgedost in 16de-eeuwse sferen en het spel om de sleutel van de stad wordt nagespeeld. 

Benieuwd naar de historische stad Den Briel? Kijk hier voor een filmpje.